“Zoals rationeel en irrationeel verschilt voor ieder persoon, op dezelfde wijze verschilt goed van kwaad, bruikbaar en nutteloos voor iedereen. Hiervoor hebben we educatie nodig. Om in harmonie met onszelf deze keuzes te maken en waarderen”
~ Epictetus, Discourses, 1.2.5-7
Het is makkelijk verstrikt te raken in onze eigen meningen. Alsof we vasthouden aan ongeschreven scripts, volgen we patronen en instructies die wij niet begrijpen. Je karakter is een krachtige verdediging tegen deze instructies. Het is makkelijk om toe te geven aan verleidingen maar wanneer je karakter toont kun je deze weerstaan.
“Bekijk de sterren en verbeeld jezelf bij hen. Bedenk hoe de elementen in elkaar veranderen, want zulke gedachtes wassen het stof des levens van je aardse leven.”
~ Marcus Aurelius, Meditations, 7.47
Wanneer je naar de sterren kijkt en de levenspanne van de sterren overdenkt, begrijp je hoe klein je leven en problemen echt zijn. Vaak geeft het je de ruimte om meerdere perspectieven en verbindingen te zien. Want je zoomt uit en je voelt je verbonden.
“Tantalus: De hoogste macht is…
Thyestes: Geen macht, als je niets verlangd.”
~ Seneca, Thyestes, 440
In de moderne wereld zijn onze interacties met tirannie meer vrijwillig dan in het verleden. We doen werk voor mensen die te veel eisen en op manieren waar honden nog niet op zouden reageren. In veel gevallen is geld onze ketting. Door te verlangen naar geld en wat het voor ons kan verzorgen, sluiten we onze boeien tot een dienstbaar leven. Dit leven zal niet volgens onze wensen of kracht verlopen.
“Bekijk elk aspect en kijk wat het is, wat het wordt als het ziek of oud wordt. Hoe kort de bejubbelde en bejubbelaar mee gaat of de herinnerde en diegene die herinnert.”
~ Marcus Aurelius, Meditations, 8.21
Stoïcisme gaat om het bekijken van dingen uit verschillende perspectieven. Want vaak zijn onderwerpen beter te begrijpen als je ze vanuit meerdere hoeken hebt gezien. Probeer zo objectief mogelijk te blijven door niet te diep op dingen in te gaan en er in te investeren. Een oppervlakkige blik vanuit meerdere perspectieven heeft ook grote waarde.
“Wanneer je sparringpartner krabt of een kopstoot geeft, maak dan geen herrie en protesteer niet, bekijk hem niet met argwaan, maar met gezonde ontwijking. Je kan dit doen met alles in het leven. We kunnen veel toelaten van onze medeleerlingen. Want zoals ik zei, het is mogelijk om te ontwijken zonder argwaan of haat.”
~ Marcus Aurelius, Meditations, 8.21
Door iedere dag te zien als een vorm van training, dan ogen de belangen ogen plots kleiner. Gemaakte fouten door anderen zijn ineens minder groot. Wanneer er iets mis gaat, of er wordt vals gespeeld. Denk, OK ik heb hiervan geleerd en ik weet nu meer over de ander.
