Diegene die onze keuzevrijheid heet meer belemmerd, zijn wijzelf. De zin “ik heb geen keuze” is nagenoeg altijd een leugen die we onszelf vertellen. Maar wat kan dan wel?
Luister de aflevering gratis op Spotify, YouTube of waar jij de Podcast ook wilt luisteren.
Vindt jij deze aflevering waardevol?
Like, Reageer of Deel. Dan help je de podcast verspreiden en help je andere genuanceerd te leren denken.
Een podium en een cel zijn beiden plaatsen, de één hoog de ander laag. Maar op iedere plek kan jouw keuzevrijheid behouden blijven, mits je dit wenst.
Epictetus, Leergesprekken, 2.6.25
Ik heb geen keuze…
Deze zin staat vaker dan we willen aan de wieg van onze grootste mislukkingen en tegenslagen. Vaak betreft het een keuze die we willen afwijzen maar niet durven af te wijzen. Omdat we dit niet durven, besluiten we tegen onszelf te liegen door te zeggen dat we geen keuze hebben.
Een tweede probleem dat ontstaat door de zin “ik heb geen keuze” is dat de keuze impliciet gemaakt wordt, met tot gevolg dat je niet achter de daaropvolgende acties staat en je dus “halve bak” de actie onderneemt. Je wilt jezelf op ieder moment onttrekken aan de situatie en trekt dus bij iedere reactie terug. Je gedraagt je schrikachtig en angstig.
Die angst voel je al vanaf het moment dat je zei of dacht “ik heb geen keuze”. Maar hoe verandert jouw perspectief wanneer je de keuze bewust maakt om het niet te doen. Wat als je weigert om jezelf mentaal in dat hoekje te plaatsen. Vaak denk je dat het een sociaal negatief effect voor je heeft. Of heb je nauwelijks onderzocht of het daadwerkelijk de enige manier voorwaarts is.
Zoals je ziet heb je altijd een keuze. Je hebt de keuze tussen “ja”, “nee” en “ik wil meer weten”. Die optie heb je altijd om dieper in de materie te duiken. Om jezelf te overtuigen van het nut van de keuze. of de gevolgen van een ja of nee verder te onderzoeken.
Maar hiervoor zal jij controle en invloed moeten uitoefenen op jouw gedachtes en acties. Doe je dit niet ben je overgeleverd aan de situatie. Dan belemmer je jouw eigen vrijheid om te kiezen en om te acteren op die keuze.
Om af te sluiten met een voorbeeld. Mijn partner Kimberly is een persoon die iedere keuze analyseert en afweegt. Zij heeft zelden de aangegeven geen keuze te hebben.
Toen afgelopen jaar haar samenwerking met de bondcoach vast liep, leek ze geen keuze te hebben behalve over te stappen naar een ander team dat in Amsterdam traint. Maar na een proefperiode van 3 maanden merkte zij dat ze hier niet mee op schoot. Terwijl het er constant op leek dat er geen andere keuze was in een Olympisch jaar.
Toch is ze tot een andere besluit gekomen doordat ze dieper in de materie is gedoken en een derde optie vond. Deze optie was de beste voor haar als persoon.
Laat het gebrek aan opties nooit een cel zijn, de derde optie om verder te kijken is er eigenlijk altijd.
Help mij om deze podcast verder te ontwikkelen door te abonneren op dit kanaal via:
Heb jij jouw eigen pad gekozen of heb jij jezelf laten leiden door een ander? Vond je toen rust of onrust? Leer van Seneca hoe keuze en rust verbonden zijn.
Luister de aflevering gratis op Spotify, YouTube of waar jij de Podcast ook wilt luisteren.
Rust kan niet gegrepen worden behalve door diegene die een standvastig en solide oordeelsvermogen bereiken. De rest zullen vallen en opstaan in hun besluiten, in een aarzelende staat van acceptatie en verwerping. Wat is de oorzaak van dit heen en weer? Het komt doordat niets helder is en ze vertrouwen op meest onzekere gids, gemeenschappelijke mening.
Seneca, Brieven aan Lucilius, 95.57b-58a
In Seneca’s geschrift “Over de Kalmte van de geest” gebruikt hij het Griekse woord euthymia. Dit definieert Seneca als “geloven in jezelf, vertrouwen dat je op het juiste pad bent en niet in twijfel zijn over de vele andere paden die je kon volgen.” Volgens Seneca vindt je rust wanneer je op deze manier kan leven.
En ik denk dat Seneca hier gelijk in heeft. Want hoe je het wendt of keert, er zijn miljoenen, zo niet miljarden manieren waarop jij jouw leven kan leven. Hoe jij dat doet heeft met niets anders te maken dan jouw keuzes en besluiten.
Waardoor problemen ontstaan is wanneer jij jouw keuzes laat leiden door de meningen en intenties van anderen. Dit betekent niet dat de inzichten van anderen geen waarde hebben. Andere inzichten kunnen je immers helpen tot een completer perspectief te komen. Maar, jouw perspectief moet leiden in jouw keuzes, niet dat van een ander.
Wanneer een ander jouw pad bepaald, dan is de kans op onvrede en onrust een groter dan wanneer jouw pad volledig jouw keuze is.
Zo ben ik per ongeluk een Google Search Ads Specialist geworden, omdat ik anderen mij vertelde dat ik hier goed in ben en ik hier goed mee kan verdienen. Hoewel dit allemaal waar is. Kan geld me niet zo veel schelen en maak ik het liefst diverse dingen.
Zo was ik nog geen jaar een gespecialiseerd en trad ik daar direct buiten door met Google Display Ads aan de gang te gaan. Ik kan redelijk met Photoshop overweg en vond het erg leuk om daarmee te werken. Om door mijn leidinggevende vriendelijk doch dringend verzocht te worden om me bezig te houden met mijn specialisme.
Het is nooit mijn intentie geweest om mezelf zo te specialiseren, het voelde als een gevangenis waar ik uit wilde. Inmiddels is me dat gelukt. Het is ook niet zo dat mijn Google Search Ads specialisme niet meer wordt toegepast, want ik vind het interessant. Maar het is niet mijn pad.
De onrust die je misschien voelt in mijn eigen ervaring, overkomt velen van ons. We worden verleidt tot een besluit waar we zelf onzeker over zijn. Maar doordat anderen ons leiden doen we het toch, de uitkomsten van dit soort keuzes lijken vaak op die van mij. Veel onrust, soms burn-out en elk geval ellende.
Daarom is het belangrijk om te leren jezelf te leiden, tot je eigen perspectieven en besluiten te komen. Dit doe je door bij te houden hoe je tot een besluit bent gekomen.
Welke informatie heb ik gebruikt om tot dit besluit te komen?
Heb ik de suggesties van anderen gevolgd omdat ik ze anders teleurstel of omdat ik er achter sta? Is het perspectief dat mij dit besluit doet maken, eigen of van een ander?
Leer van de inzichten van anderen, neem ze niet klakkeloos over. Dat vraagt wat van je en kan moeilijk zijn. Je wijst de inzichten van de ander immers af, wanneer je deze niet overneemt.
Maar, voor je eigen innerlijke rust is dit regelmatig noodzakelijk.
Help mij om deze podcast verder te ontwikkelen door te abonneren op dit kanaal via:
Rust vinden we pas wanneer we beseffen dat we enkel onze keuzes en acties onder controle hebben. Dat zijn we niet meer afhankelijk van geluk voor onze gemoedstoestand.
Houd deze gedachte paraat bij het aanbreken van de dag. Hoewel het dag en nacht is, er is maar één pad naar geluk. Door alles op te geven dat buiten de sfeer van keuze ligt en niets anders te beschouwen als bezit. Door het overige op te geven aan god en geluk.
Epictetus, Leergesprekken, 4.4.39
Iedere dag wil ik hier iets beter in worden, iedere dag wil ik dit leren en eigen maken. Het besef dat het enige dat ik daadwerkelijk onder controle heb mijn geest en acties zijn.
Kortom we kunnen onze geest, keuzes en vervolgens acties richten op dat wat we willen bereiken. Maar zodra we ermee aan de slag gaan dan zijn we afhankelijk van zaken die we niet onder controle hebben en is geluk een belangrijke factor.
Onze keuzes en acties kunnen ons op diverse routes plaatsen. Soms hebben we invloed op de hoeveelheid geluk die we moeten hebben om iets te doen slagen. Maar besef dat geluk altijd een rol speelt.
Wanneer je dit begrijpt, dan kan je rust vinden in de uitkomsten van je acties, zelfs wanneer ze niet verlopen zoals je bedacht had. De uitkomst van onze acties vallen immers niet volledig binnen onze controle.
Zorg er daarom voor dat je doordacht werkt en niet controlerend. Want wanneer jij probeert te controleren wat niet binnen jouw controle ligt dan gaat het aan je knagen. Soms win je en regelmatig verlies je doordat je wel of geen geluk had. Wanneer jij dit probeert te controleren dan voelt het als jouw falen terwijl er andere factoren kunnen zijn die tot falen leidde.
Wanneer jij je beseft dat jouw keuze de richting bepaalt,
jouw acties het tempo en kracht waarmee je de gekozen richting in beweegt.
Dan is al het andere, ook geluk, een wind blaast, die je soms mee of tegen zult hebben en je in veruit de meeste gevallen niet kan tegenhouden.
Wanneer je dit begrijpt, zal het je rust brengen. En er is geen andere manier om dat te vinden. Elke andere weg brengt onrust en lijden.
Help mij om deze podcast verder te ontwikkelen door te abonneren op dit kanaal via:
